Światło niebieskie- dobry sługa, ale zły pan?
W ostatnim artykule wyjaśniliśmy, czym jest światło, jakie są jego parametry i jak wybrać odpowiednie oświetlenie do nowego lokalu. Jednym z ważnych podstawowych parametrów jest temperatura światła, w której dużą rolę odgrywa światło niebieskie. Co wpływa na to, kiedy jest ono dobrym sługą, a kiedy złym panem?
Widmo światła składa się z kilku elementów, a każdy z nich ma swoje własne znaczenie
Widmo światła widzialnego składa się z kilku składników, a światło niebieskie jest tylko jednym z nich. Całe widmo światła widzialnego składa się ze światła niebieskiego, zielonego i czerwonego. Każdy z tych składników światła ma swoją własną długość fali, charakteryzuje się odcieniem, od którego pochodzi jego nazwa, ma określoną temperaturę wyrażoną w Kelwinach, a także ma znaczący wpływ na ludzkie ciało. Właśnie ze względu na ten wpływ ważne jest, abyśmy wystawiali się na działanie wszystkich temperatur światła, ale najlepiej tylko przez określony czas i tylko wtedy, gdy mają one na nas najlepszy wpływ. Naszemu ciału może zaszkodzić nadmierna ekspozycja na określone światło, ale także jego brak. Kiedy i na jakie światło powinniśmy się wystawiać w ciągu dnia i dlaczego?
Światło niebieskie
Niebieskie światło ma najniższą długość fali i jest pierwszym widzialnym promieniowaniem elektromagnetycznym po promieniowaniu UV. Mówiąc potocznie, jest to najzimniejsze światło. . Temperatura takiego światła może być wyrażona w Kelwinach w skali >6500 K.
Wpływ niebieskiego światła na organizm może być różny, dlatego można je określić jako dobrego sługę, ale złego pana. Może ono znacząco zakłócać jakość snu i rytm okołodobowy organizmu, ale jednocześnie może też dodawać nam energii.
Większość niebieskiego światła jest emitowana przez niebieskie lub zachmurzone niebo, ekrany lub „zimne” lampy fluorescencyjne. Powinniśmy wystawiać się na takie światło, zwłaszcza rano, kiedy się budzimy. Niebieskie światło zwiększa poziom hormonu stresu, kortyzolu, który powoduje na przykład wzrost ciśnienia krwi, ale może nas również „obudzić” i „dodać energii”, podobnie jak kofeina. To dlatego po porannym spacerze pod jasnym niebem można poczuć się tak odświeżonym. Problem polega na tym, że z powodu ekranów urządzeń lub starych żarówek fluorescencyjnych wystawiamy się na działanie niebieskiego światła przez znacznie więcej godzin niż jest to zdrowe każdego dnia, zwłaszcza wieczorem. W takim przypadku nasz poziom hormonu stresu może być niezdrowo wysoki, co z kolei hamuje produkcję melatoniny, zakłócając w ten sposób nasz cykl snu i cały rytm dobowy. Ponadto długotrwała ekspozycja na niebieskie światło uszkadza nasz wzrok. Dlatego ważne jest, aby korzystać z nowoczesnych źródeł światła i lamp z trybem ciepłego światła po południu i wieczorem oraz trybem nocnym na smartfonach lub innych ekranach.
Światło zielone
Zielone światło ma długość fali 500-550 nm i jest postrzegane przez nasze oczy jako najjaśniejsze światło. Jest to drugi najzimniejszy odcień po niebieskim i wywołuje spokojny i zrównoważony nastrój w naszym ciele. Powinniśmy włączyć je do produktywnej części naszego dnia. Zielone światło może wpływać na serotoninę, a nawet na endogenny układ opioidowy w naszym organizmie. Dzięki temu czujemy się spokojniejsi, a jednocześnie nasz mózg może pracować bardziej produktywnie. Jego temperatura wynosi około 4800 K i możemy przyjmować najbardziej naturalne zielone światło w przyrodzie.
Światło naturalne
Temperatura wyrażona w Kelwinach mieści się w przedziale 5000 – 3000 K. O ile przy 5000 K możemy określić to światło jako neutralne, o tyle przy 3000 K jest to już światło ciepłe. Żółty odcień może promieniować radością, szczęściem, a także wywoływać w nas relaks. Światło to jest szczególnie odpowiednie do włączenia do naszego życia po pracy wieczorem, kiedy już powoli przygotowujemy się do relaksu.
Światło ciepłe
Temperatura ciepłego światła może być wyrażona w Kelwinach na najniższym poziomie 3000 – 1000 K. Ten składnik światła wywołuje intensywny relaks w naszym organizmie, wywołuje przyjemne uczucie ciepła, szczęścia i sprawia, że jesteśmy senni. Czerwone światło jest idealne jako „lampa” przed snem. Promuje produkcję hormonu snu melatoniny, a tym samym bezpośrednio wpływa na nasz cykl snu w pozytywny sposób. Czerwone światło jest również wykorzystywane na przykład w zabiegach leczniczych na uszkodzoną skórę.
Każde światło ma swoje własne znaczenie, a naszym zadaniem jest wybranie odpowiedniego w odpowiednim czasie. W następnym artykule przyjrzymy się bliżej rytmowi okołodobowemu, czym on jest i jaki wpływ mają na niego różne składniki światła.
