Wprowadzenie do świata oświetlenia
Oświetlenie - jakie może mieć parametry i jak wybrać najlepsze?
Oświetlenie jest ważną częścią naszego życia, chociaż na pierwszy rzut oka może wydawać się błahą sprawą. Jeśli jednak uświadomimy sobie, że towarzyszy nam przez całe życie, a szczególnie w miesiącach zimowych, możemy zrozumieć, jak bardzo na nas wpływa. Oddziałuję ono na naszą wydajność, zdrowie i nastrój. Jakie zatem parametry go opisują i jak je odpowiednio dobrać w zależności od wykonywanej pracy?
Czym jest światło?
Dla lepszego zrozumienia, najpierw omówmy podstawową definicję. Światło widzialne to promieniowanie elektromagnetyczne, które jest widoczne dla ludzkiego oka ze względu na długość fali. Oprócz światła widzialnego znamy również światło podczerwone lub ultrafioletowe. Właściwość postrzegania światła widzialnego pozwala nam zasadniczo widzieć otaczający nas świat. Dlatego nietrudno zrozumieć, że to właśnie sztuczne oświetlenie ma ogromny wpływ na nasz organizm.
Istnieje zatem kilka ważnych czynników, które należy wziąć pod uwagę przy wyborze odpowiedniego oświetlenia. Jakie one są?
Wybór odpowiedniego oświetlenia do nowej siedziby jest niezwykle ważną i kluczową kwestią, która będzie miała wpływ na nasze życie każdego dnia przez wiele lat. Czynniki te obejmują temperaturę światła, jakość światła, wartość UGR i wiele innych. Wszystkie te parametry odgrywają ważną rolę, zarówno w domu, jak i w miejscu pracy czy w szkole. Wpływają na nasz nastrój, zdolność koncentracji i jakość snu, a zatem są bezpośrednio związane z naszą wydajnością i zdrowiem.
Najważniejszymi parametrami, na które powinniśmy wziąć pod uwagę to:
- Temperatura barowa
-Wskaźnik oddawania barw
-Współczynnik olśnienia
Temperatura barwowa
Być może najbardziej podstawowym parametrem, o którym wiedzą nawet kompletni laicy, jest temperatura światła. W skrócie możemy powiedzieć, że zimne światło jest niebieskie, a ciepłe światło jest żółte. Temperatura światła jest jednak znacznie szerszym zagadnieniem i może mieć ogromny wpływ na nasze życie. Temperaturę światła mierzymy w Kelwinach. W skali możemy wyrazić najcieplejsze światło na 1200 K, neutralne światło między 4000K - 5000 K i najzimniejsze światło na 16000 K. W praktyce 4000 K możemy przyrównać do zwykłego światła słonecznego w południe, podczas gdy 1200 K może reprezentować płomień świeczki. Temperatura światła ma ogromny wpływ na emocje i cały ludzki organizm. Zbyt dużo niebieskiego światła może znacząco zakłócić nasz rytm dobowy, ponieważ działa ona pobudzająco i skłania nas do efektywniejszej pracy. Dzięki tym właściwościom często stosowana jest w biurach oraz halach produkcyjnych. Barwy ciepłe o żółtym odcieniu świetnie nadają się aby móc się zrelaksować i odpocząć po ciężkim dniu w zaciszu swojego domu. Ciepłe barwy pomogą nam się odprężyć i sprawią, że będziemy się czuć komfortowo i bezpiecznie.
Wskaźnik oddawania barw CRI
Jakość światła możemy wyrazić poprzez jego wiarygodność. W praktyce oznacza to, że wyrażamy, jak dokładnie żarówka może odtworzyć kolor, który chcemy zobaczyć. W tym celu stosuje się wskaźnik CRI. Ma on skalę od 0 do 100, przy czym im wyższa liczba = tym wierniejsze oddawanie barw. Ogólnie rzecz biorąc, światło o wartości powyżej 93 jest uważane za wiarygodne. Jeśli więc kupisz żarówkę o wartości na przykład 80, jej kolory będą "gorsze". Częstym zabiegiem jest stosowanie źródeł światła o niskim wskaźniku CRI w sklepach odzieżowych oraz w stoiskach z wędlinami, gdzie sprzedawcy celowo chcą oszukać klientów aby nie zobaczyli oni rzeczywistego koloru produktów.
Współczynnik olśnienia
Kolejnym ważnym czynnikiem przy wyborze oprawy oświetleniowej jest poziom olśnienia. Jest on wyrażany przez wartość UGR. Olśnienie może powodować poważne problemy zdrowotne, zarówno fizyczne, jak i psychiczne. Dlatego na całym świecie obowiązują normy, których należy przestrzegać, aby wszystkie światła były bezpieczne. Niemniej jednak możliwe jest dobranie opraw i źródeł światła, które sprawią, że olśnienie będzie praktycznie niewidoczne. Jednak potrzebny jest do tego odpowiedni projekt i narzędzia symulacyjne.
Oprócz czynników, które wymieniliśmy, oczywiście ważne jest również, aby spojrzeć na moc, strumień świetlny oraz inne parametry żarówek i lamp, o których dowiesz się w następnych naszych wpisach. Jednak te podstawy pomogą Ci w podjęciu decyzji, jakie oświetlenie wybrać do swojego lokalu.